Jesienią 1986 roku minie 32 lata działalności Gorzowskiego Towarzystwa Fotograficznego. Sumując ten okres można wymienić wiele faktów, świadczących o poważnych dokonaniach za-równo w realizacji podstawowego celu, jakim jest fotografia artystyczna, jak i działań organizatorskich, które wprowadziły Gorzowskie Towarzystwo Fotograficzne do krajowej czołówki najaktywniejszych Stowarzyszeń Fotograficznych.
Dokonania te są na ogół znane, wymienia się je przy różnych rocznicowych i okazjonalnych spotkaniach. W największym skrócie to: 31 wystaw dorocznych, kilkanaście autorskich, 16 imprez Konfrontacji Fotograficznych, 3 członków GTF przyjętych do Związku Polskich Artystów Fotografików, itd.
Mniej natomiast jest znana działalność poszczególnych osób – członków GTF, a szczególnie ich dokonania twórcze. A przecież te właśnie indywidualne, cząstkowe sukcesy sumują się jako osiągnięcia GTF Wystawy po parotygodniowej prezentacji idą do archiwum, do zbiorów prywatnych, ulegają często zniszczeniu lub rozproszeniu. Wydawane od kilkunastu lata katalogi wystaw mają ograniczony nakład i objętość i z konieczności zawierają tylko wyrywkową dokumentację dorobku autorów. Jak trudno po latach odtworzyć dorobek nawet najbardziej znanych i twórczych członków GTF przekonaliśmy się przygotowując wystawy i dokumentację z okazji 30-lecia GTF Szczególnie działanie GTF z pierwszych piętnastu lat, gdy nie wydawano katalogów, a zbiory ikonograficzne są niekompletne i nie opisane – są trudne do odtworzenia.
Te negatywne doświadczenia skłoniły nas do szukania sposobów do możliwie trwałego zabezpieczenia dorobku naszych członków. Od kilkunastu lat gromadzi się zdjęcia z wystaw dorocznych. Nie są to jednak zbiory kompletne. Zdjęcia wypożyczane na różne okazjonalne wystawy często nie wracają do archiwum, ulegają uszkodzeniom lub zniszczeniu a nawet giną w obiegu. Ponadto przechowywane nie zawsze w odpowiednich warunkach – jako produkt chemii – ulegają chemicznym i mechanicznym uszkodzeniom.
Natomiast zdjęcia odtworzone w albumie czy innym wydawnictwie, chociaż nie dorównują oryginałowi – mogą przetrwać znacznie dłuższy okres. Niestety wydanie albumu lub autorskiej monografii ikonograficznej jest zbyt kosztowne i dostępne jest tylko dla nielicznej czołówki polskich fotografików.
Zmierzając do chociażby częściowego rozwiązania problemu, uwzględniając istniejące uwarunkowania, wybraliśmy formę pośrednią – cząstkowej monografii najważniejszych prac kilku autorów w jednym zwartym wydawnictwie, a w miarę posiadanych środków – powtarzanym periodycznie z coraz to innym składem prezentowanych autorów.
Projekt wydawnictwa, jego format, sposób prezentacji, dobór autorów do sygnalnego numeru – był wielokrotnie dyskutowany. Szukaliśmy sposobu możliwie optymalnego w aktualnych warunkach rozwiązania, pogodzenia potrzeb z możliwościami materiałowymi i finansowymi. Zdobyte doświadczenie przy wydaniu tego zeszytu, a również uwagi naszych członków i odbiorców zostaną wykorzystane przy opracowaniu następnych, co – mamy nadzieję – stanie się trwałą praktyką wydawniczą GTF.
Podstawową zasadą wydawnictwa jest: minimum tekstu – maksimum zdjęć. Tak więc – poza zdjęciem autora i krótką, informacyjną notką biograficzną – prezentujemy wybór najbardziej znaczących prac z dorobku autora.
Dobór autorów do pierwszego zeszytu – zdeterminowany objętością wydawnictwa – nie jest przypadkowy. Z wielu godnych prezentacji wybraliśmy czterech autorów, których nazwiska są jakby klamrą łączącą przeszłość GTF z dniem dzisiejszym.
– Zbigniew Łącki – założyciel i pierwszy, wieloletni prezes GTF,
– Waldemar Kućko – wieloletni członek GTF, pierwszy, który został przyjęty do Związku Polskich Artystów Fotografików, pierwszy kierownik Gorzowskiej Delegatury ZPAF,
– Jerzy Szalbierz – długoletni członek GTF i ZPAF, aktualny kierownik Delegatury ZPAF Gorzowie,
– Marian Łazarski – wieloletni członek, aktualnie prezes GTF
Mamy nadzieję, iż przy jak zawsze życzliwej pomocy Władz miasta i województwa, zdołamy pokonać trudności i bariery i pierwszy zeszyt „W obiektywie” nie będzie ostatnim, że będzie się ukazywał jako gorzowski rocznik fotograficzny – forum prezentacji i dokumentacji twórczości członków GTF i ZPAF Godnych prezentacji autorów nie zabraknie na kilka najbliższych numerów, a przecież dojrzewa artystycznie młode pokolenie członków, które za parę lat legitymować się będzie również niemałym dorobkiem, godnym udokumentowania i upowszechniania.
ZESPÓŁ REDAKCYJNY
Zbigniew Łącki
– urodzony 11 grudnia 1917 r. w Gdańsku, zmarł 20 sierpnia 1973 r. w Gorzowie. Wykształcenie średnie, w czasie wojny przebywał na Węgrzech, gdzie wyuczył się zawodu zegarmistrza. Po wojnie osiedlił się w Gorzowie, gdzie prowadził zakład zegarmistrzowska przy obecnej ul. Sikorskiego.
W latach sześćdziesiątych przekwalifikował się, zdobywając dyplom czeladniczy, a następ-nie mistrzowski w zawodzie fotografa. Fotografią interesował się od 1942 r. W 1954 roku zainspirował grupę osób zajmujących się amatorsko fotografią, która w dniu 19 września 1954 r. powołała w Gorzowie Oddział Polskiego Towarzystwa Fotograficznego, przekształcony w lipcu 1961 roku w samodzielne Gorzowskie Towarzystwo Fotograficzne.
Jako inicjator i członek założyciel wybrany został pierwszym prezesem Oddziału PTF, później GTF. Przewodził Gorzowskiemu Towarzystwu Fotograficznemu przez okres pierwszych piętnastu najtrudniejszych lat, aż do jesieni 1969 roku, gdy na skutek postępów choroby podjął decyzję o rezygnacji z aktywnej działalności w Zarządzie GTF.
Był aktywnym znanym działaczem społecznym, m.in. członkiem społecznego komitetu budowy pomnika Adama Mickiewicza w Gorzowie, działaczem Federacji Amatorskich Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce, Gorzowskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego, działaczem Cechu Rzemiosł, radnym MRN. Był uznanym i popularnym w Gorzowie fotografem zawodowym. Do końca pozostał jednak wierny fotografii artystycznej, pozostawił znaczny dorobek artystyczny (częściowo w zasobach GTF a głównie w posiadaniu rodziny). Zaszczepił umiłowanie foto-grafii wielu aktywnym do dziś członkom GTF. Za działalność społeczną i artystyczną odznaczony Dyplomem Honorowym Federacji Amatorskich Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce, dyplomem i odznaką EsFIAP (Międzynarodowej Federacji Sztuki Fotograficznej), nagrodą i medalem Gorzowskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego, laureat licznych nagród na wystawach GTF. W twórczości fotograficznej preferował głównie akt i portret. GTF corocznie przyznaje nagrodę im. Zbyszka łąckiego – za portret artystyczny.
Waldemar Miłowid Kućko
– urodzony 19 czerwca 1932 roku w Kalitach, pow. Wilno, zmarł 22 listopada 1981 r. w Gorzowie. W czasie okupacji zamieszkały w Wilnie, od 1945 r. w Gorzowie, gdzie ukończył szkołę pod-stawowo nr 1 im. Marii Konopnickiej. W 1953 r. ukończył Technikum Fotochemiczne w Łodzi z tytułem technika-fotografa. W latach 1953-1956 pełnił służbę wojskową na Śląsku. Od roku 1956 do 1977 pracował w Zakładach Włókien Chemicznych „Stilon” w Gorzowie. Z początkiem 1956 roku rozpoczął współpracę z gazetą zakładową „Stilon Gorzowski”, a później gdzieś od 1957 r. współpracę reporterską z „Gazetą Lubuską”, z którą był związany aż do ostatnich dni życia. Od pierwszego numeru ilustrował kwartalnik, a później miesięcznik „Ziemia Gorzowska”. Zdjęcia Waldemara Kućko publikowały również pisma krajowe, jak „Sztandar Młodych”, „Radar”, „Fotografia” oraz pisma fotograficzne CSRS i NRD.
Od 15 października 1956 r. członek Gorzowskiego Towarzystwa Fotograficznego, na prze-łomie lat 1960/70 pełnił funkcję wiceprezesa GTF, a po przyjęciu w grudniu 1972 roku do Związku Polskich Artystów Fotografików – przewodniczył Komisji Artystycznej GTF. W połowie lat siedemdziesiątych został kierownikiem powstałej dzięki jego staraniom Gorzowskiej Delegatury ZPAF. Był współtwórcą i do końca zaangażowanym współorganizatorem gorzowskich Konfrontacji Fotograficznych. Dzięki jego inspiracji i zaangażowaniu impreza ta zyskała znaczenie i uznanie w profesjonalnym i amatorskim środowisku fotografików w kraju i u naszych sąsiadów z NRD, Litwy i CSRS.
Jako fotografik i reporter najwięcej uwagi poświęcał miastu i ludziom Gorzowa, przez po-nad ćwierćwiecze był dokumentalistą i kronikarzem Gorzowa. Swoje prace prezentował w Gorzowie, Poznaniu, Zielonej Górze i wielu miastach kraju oraz w Berlinie, Cottbus, Eberswalde, Frankfurcie, Lipsku, Brukseli, Budapeszcie i Bukareszcie. Otrzymywał nagrody na wystawach GTF, złoty medal na Foto-Expo w Poznaniu, Cottbus, Budapeszcie, nagrodę za fotografię sportową w Katowicach. Wyróżniony Dyplomem Honorowym Federacji Amatorskich Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce, odznaką „Za zasługi dla woj zielonogórskiego”, „Zasłużony Działacz Kultury”, laureat nagrody miasta Gorzowa, w 1969 r. odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi. To tylko niektóre z wyróżnień, które otrzymał za działalność społeczną i artystyczną.
Autor blisko dziesięciu wystaw indywidualnych, jak „Jugosławia”, „Pokolenie”, „Opowiadania o mieście”, „Gorzów wczoraj i dziś”, „Gorzowskie impresje”.
Zmarł nagle w rozkwicie sił twórczych. Zbiór negatywów w Muzeum Okręgowym w Gorzowie, prace w zbiorach GTF, BWA i RFN. Od 1984 r. corocznie w czasie Konfrontacji Fotograficznych przyznawana jest nagroda im. Waldemara Kućko za zasługi dla rozwoju fotografii w Gorzowie.
Jerzy Szalbierz
– urodzony 24 lutego 1947 r. w Gorzowie Wlkp.
Wykształcenie: Studium Nauczycielskie w Gorzowie – nauczyciel biologii. Aktualnie zatrudniony jako dziennikarz w „Ziemi Gorzowskiej”. Członek Gorzowskiego Towarzystwa Fotograficznego od listopada 1974 r., aktualnie przewodniczy Komisji Artystycznej GTF, od 1977 roku członek Związku Polskich Artystów Fotografików — obecny kierownik Delegatury ZPAF w Gorzowie. Działalność twórcza: 9 wystaw indywidualnych, 5 pokazów autorskich, udział w 24 wystawach zbiorowych, krajowych i zagranicznych. Nagrody i wyróżnienia:
– 1974 – III nagroda i nagroda za pejzaż za zestaw „Gorzów – 4.07. godz. 4.00″,
– 1976 – I nagroda za zestaw „Nowy produkt” i III nagroda za zestaw „Bocznica”, wystawy doroczne GTF, Grand Prix – w ogólnopolskim konkursie fotografii abstrakcyjnej i dyplom za indywidualność, medal Lubuskiego Forum Fotograficznego,
– 1978 – stypendium twórcze Ministra Kultury i Sztuki,
– 1981 – nagroda RSW „Prasa” – za działalność fotoreporterską,
– 1983 – nagroda specjalna „Złocistego Jantara” – Gdańsk.
Publikacje prasowe: „Ziemia Gorzowska”, „Gazeta Lubuska”, „Teatr”, „Interpress”, w NRD – „Neuer Tag”. Publikacje książkowe: album „Polska” – Arkady 1980.
Prace w zbiorach: BWA Gorzów, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Biblioteka Narodowa w Warszawie.
Odznaczenia: odznaka „Za zasługi dla woj. gorzowskiego”, „Zasłużony Działacz Kultury”, „Medal 40-lecia PRL” w 1985 r.
Działalność w organizacjach społecznych: GTSK, GTF, GTK. Organizacje społeczno-zawodowe: ZPAF, Stow. Dziennikarzy PRL, Klub Publicystów Lotniczych.
– urodzony 3 lutego 1951 r. w Lisiej Górze, woj. zielonogórskie. Wykształcenie: inż. budowy maszyn – wyższe techniczne – Wydz. Budowy Maszyn Politechniki Szczecińskiej. Aktualnie zatrudniony w Gorzowskim Ośrodku Badań i Ekspertyz Naukowych w charakterze pracownika inżynieryjno-technicznego.
W Gorzowskim Towarzystwie Fotograficznym od marca 1973 roku. Do roku 1975 członek zwyczajny GTF, w latach 1975-1983 członek Zarządu, a od maja 1983 r. prezes GTF.
Niezależnie od społecznej działalności organizatorskiej jest aktywnym uczestnikiem działań twórczych GTF, od 1974 roku bierze udział w dorocznych wystawach GTF, w zbiorowych wystawach międzynarodowych „Małe Formaty”, „Interfoto 3×3″, w plenerach GTF i plenerach „Polska’49”. Za udział w wystawach GTF uzyskał następujące nagrody i wyróżnienia:
– 1978 – wyróżnienie za zestaw przeźroczy „Moja zagroda”,
– 1979 – III nagroda za zestaw „Nad Wartą” oraz nagroda za pejzaż,
– 1981 – III nagroda za zestaw „Kulturysta” oraz nagroda za reportaż,
– 1982 – III nagroda za zdjęcia pejzażu,
– 1984 – nagroda za zdjęcia architektury – zestaw „Uniejów”,
– 1986 – I nagroda za całość prac, nagroda za pejzaż za 3 prace „Obrazki z Zamojszczyzny”.
Nagrody na wystawach poplenerowych: w Drezdenku – I nagroda za zestaw w 1984 r. i I nagroda w 1985 r. – w Strzelcach Kraj. wyróżnienie w 1983 r.
Od 1980 roku jest dokumentalistą działań Biura Wystaw Artystycznych w Gorzowie (wystawy, plenery, akcje artystyczne itp.)
Publikacje zdjęć: „Radar”, „Kultura”, „Sztuka”, „Ziemia Gorzowska”, „Gazeta Lubuska”.
Za działalność społeczną odznaczony w 1985 roku Brązowym Krzyżem Zasługi i Srebrną Odznaką Federacji Amat. Stow. Fot. w Polsce a także nagrodami i dyplomami Wydz. Kultury i Sztuki w Gorzowie.
Działalność w organizacjach społecznych: GTF, GTSK, członek Rady GTK, NOT.
