Hyde Park
Kilkanaście lat temu Jerzy Busza, komentując XXXI Doroczną Wystawę Fotografii GTF-u, określił ją mianem fotograficznego Hyde Parku. I tym razem nie jest inaczej – ilu autorów, tyle odmiennych poetyk, uniemożliwiających budowę jednolitej ekspozycji Otwarty, pozbawiony wiodącego tematu konkurs nieuchronnie przynosi w efekcie ogromną różnorodność. Jaki obraz gorzowskiej fotografii wyłania się z tej przedstawionej jury mozaiki?
Co można zauważyć przede wszystkim, to fakt, iż doroczne pokazy GTF-u od kilku lat przerodziły się w prezentacje głównie najmłodszego pokolenia fotografów. Dominują tu wyraźnie studenci poznańskiej ASP, a sekundują im ze zmiennym szczęściem uczniowie z pracowni fotografii Młodzieżowego Domu Kultury i Liceum Plastycznego. Autorzy średniego i starszego pokolenia, które jeszcze kilka lat temu nadawały ton wystawie, reprezentowani są nielicznie (J. Trojan, R. Tomczuk, M. Granops, L. Olechnowicz). Próbą przezwyciężenia tego stanu rzeczy jest nowy regulamin, ustanawiający obok konkursu drugą część wystawy – tzw. Salon Zaproszonych, w ramach którego prezentowane są zestawy autorskie bardziej doświadczonych twórców z GTF-u (Perczyński, Amarowicz-Budziszewska, Fronckiewicz). Miejmy nadzieję, że ta próba przyciągnięcia na powrót autorów, którzy oddali pole młodszej generacji, trwale wpłynie na podwyższenie ogólnego poziomu ekspozycji i stworzy ciekawą płaszczyznę porównawczą. W tym roku, także artyści niezrzeszeni w towarzystwie biorą udział w Salonie Zaproszonych (Liksztet, Woś, Leśniak, Zawadzki, Kuszela, Morcinek, Nowacki, Birgus, Konopka, Szurkowski, Mańkowski).
Zdecydowanie najwyższy poziom na wystawie pokonkursowej prezentują prace dwóch studentów poznańskiej ASP: Daniela Adamskiego i Andrzeja Janczewskiego. Najwyższą drugą nagrodę jury przyznało Danielowi Adamskiemu, pomimo poważnych problemów autora z budową zestawów złożonych z kilku fotografii Sędziowie zdecydowali się dokonać dość radykalnej selekcji w czterech przedłożonych przez niego zestawach, przede wszystkim dlatego, że prace nie dopełniały się wzajemnie, co jest podstawową regułą tego typu wypowiedzi. Zdjęcia były zestawione według mylnego klucza, polegającego na prezentacji obok siebie różnych wariacji na jeden temat. Układ ten zmusił jury do wybrania z każdego zestawu po jednej, najtrafniejszej zdaniem sędziów fotografii. Jestem głęboko przekonany, iż ta restrykcyjna selekcja nie uszczupliła ładunku intelektualnego i treściowego wystawy Mankament ten zadecydował o nie przyznaniu w tym roku pierwszej nagrody, nie świadczy to jednak o słabym poziomie poszczególnych prac autora, wręcz przeciwnie – obrazy przedstawione przez niego wyróżniają się świadomym operowaniem tworzywem fotograficznym Zdjęcia te oparte są na daleko idącej deformacji utrwalonej rzeczywistości. Zdecydowanie najsilniejszym punktem Adamskiego jest umiejętność niezwykle sugestywnego operowania barwą. Fotografie „rozgrywa” od subtelnej, niemal monochromatycznej palety, do śmiałych zderzeń barwnie skontrastowanych ze sobą płaszczyzn.
Andrzej Janczewski w swoim nagrodzonym tryptyku ukazał natomiast strukturę płaszczyzny lodu pokrytej śniegiem. Opowieść o fakturze materii autor trafnie wprowadził w poddany geometrycznym rygorom układ kompozycyjny, który został dodatkowo zwielokrotniony sposobem ekspozycji zdjęć, oprawionych w dobrze dopasowane passe-partout.
Duża kultura podania zdjęć jest bez wątpienia silnym atutem dwóch najwyżej nagrodzonych zbiorów fotografii. Niestety, muszę z żalem stwierdzić, że w przytłaczającej większości przypadków zauważyć tu można dużą nonszalancję, a przecież dobra oprawa może stanowić o końcowym efekcie estetycznego oddziaływania obrazów na widza. Kolejnym poważnym niedociągnięciem dużej części prezentowanych na wystawie prac jest ich słaby poziom techniczny, przede wszystkim wyraźna nieumiejętność wyzyskania z materiału czarno – białego pełnej skali szarości.
Pozostałe nagrodzone i wyróżnione zdjęcia są również bez wątpienia godne zainteresowania. Szczególnie zwracają na siebie uwagę wysoce estetyczną formą i klasycznym doborem tematów barwne prace M. Granops i R. Tomczuka. Warto także po raz kolejny odnotować harmonijną współpracę GTF-u z Miejskim Zakładem Komunikacji, reprezentowanym w jury przez dyrektora Eugeniusza Gajewskiego, który wydatnie wspiera poczynania towarzystwa.
Podsumowując, muszę przyznać, że odczuwam silną pokusę pominięcia odpowiedzi na sformułowane w pierwszym akapicie pytanie o stan gorzowskiej fotografii. Jakakolwiek diagnoza wydaje się w tym przypadku niezwykle trudna, wręcz niemożliwa, ponieważ na wystawie brakuje prac większości pierwszoplanowych postaci gorzowskiego środowiska. Wystawę tę jednak, pomimo licznych braków w obsadzie autorskiej, można uznać za krok naprzód w stosunku do zeszłorocznej ekspozycji. Wpływa na to przede wszystkim krystalizacja dwóch młodych, silnych osobowości twórczych. Z kolei autorzy tak wypróbowani na gorzowskiej scenie jak M. Granops, R. Tomczuk, L. Olechnowicz i J. Kostanecki po raz kolejny udowodnili swoje umiejętności. Mocno widoczna w Towarzystwie Fotograficznym obecność młodych, dobrze wykształconych autorów z pewnością wpłynie na dalszy rozwój sztuki fotograficznej w Gorzowie, czego Państwu i kierującemu od lat towarzystwem M. Łazarskiemu serdecznie życzę.
Maciej Szymanowicz
JURY XLVII DOROCZNEJ WYSTAWY FOTOGRAFII w składzie:
Henryk Król – ZPAF Trzcianka
Władysława Nowogórska – ZPAF Gorzów Wlkp.
Lech Dominik – ZPAF Gorzów Wlkp.
Marian Łazarski – ZPAF Gorzów Wlkp.
Maciej Szymanowicz – ZPAF, UAM Poznań
Eugeniusz Gajewski – z-ca dyr. MZK Gorzów Wlkp.
Jury pod kierownictwem Henryka Króla 19 stycznia 2002 roku obejrzało 104 zdjęcia 19 autorów i zakwalifikowało do wystawy 42 zdjęcia 15 autorów oraz przyznało nagrody i wyróżnienia przewidziane w regulaminie.
II NAGRODA – Daniel Adamski za 4 zdjęcia: „Piękno”, „Czarownica 2001”, „Sklep spożywczy II”, „Uwaga tramwaj”
III NAGRODA – Andrzej Janczewski za 3 zdjęcia: „xxx”
NAGRODA MZK za zdjęcia komunikacji miejskiej – Łukasz Musiał za 7 zdjęć „xxx”
WYRÓŻNIENIA:
za portret im. Z. Łąckiego – Monika Szalczyńska za 2 zdjęcia „Opętana”
za pejzaż im. K. Ludwikowskiego – Ryszard Tomczuk za zdjęcie „Smutek jeziora”
za reportaż fotograficzny – Leonard Olechnowicz za zdjęcie „xxx”
za zdjęcia architektury – Mirosława Granops za 2 zdjęcia „Dachy”
za debiut w wystawie – Marta Rega za zdjęcie „xxx”, Jacek Kostanecki 3 zdjęcia „W Tatrach Wysokich”
SPIS AUTORÓW I PRAC BIORĄCYCH UDZIAŁ W WYSTAWIE POKONKURSOWEJ
Daniel Adamski – „Uwaga tramwaj”, „Sklep spożywczy II”, „Czarownica 2001”, „Piękno”
Danuta Dembińska – „xxx” – 2 zdjęcia
Małgorzata Dembińska – „xxx”
Mirosława Granops – „Dachy” – 2 zdjęcia
Andrzej Janczewski – „Wiadomości” – 3 zdjęcia, „xxx” – 3 zdjęcia
Jacek Kostanecki – „W Tatrach Wysokich” – 3 zdjęcia
Łukasz Musiał – „xxx” – 7 zdjęć
Anna Nowakowska – „Improwizacja”
Leonard Olechnowicz – „Potęga, siła” – 3 zdjęcia, „xxx”
Marta Rega – „xxx”
Monika Szalczyńska – „Iluminacje” – 3 zdjęcia, „Opętana” – 2 zdjęcia
Ryszard Tomczuk – „Smutek jeziora”
Janina Trojan – „Uroki jesieni” – 3 zdjęcia
Katarzyna Wajda – „xxx”
Katarzyna Zarzecka – „Podwójna świadomość”
Salon Zaproszonych
Wykaz autorow uczestniczących w Salonie Zaproszonych: Anna Amarowicz (Budziszewska), Vladimir Birgus, Anna Fronckiewicz, Bogdan Konopka, Maciej Kuszela, Marek Liksztet, Janusz Leśniak, Halina Morcinek, Maciej Mańkowski, Janusz Nowacki, Piotr Perczyński, Leszek Szurkowski, Stanisław J. Woś, Wojciech Zawadzki
Organizatorzy XLVII Dorocznej Wystawy Fotografii GTF składają serdeczne podziękowania Januszowi Nowackiemu, kierownikowi Galerii Fotografii „pf” za pomoc w organizacji Salonu Zaproszonych.
Piotr Perczyński – Urodzony w 1950 roku w Białej Podlaskiej. Wykształcenie plastyczne oraz Studia filozoficzne w KUL. Od 1985r jest członkiem GTF. Uczestniczył w wielu wystawach dorocznych i konkursach ogólnopolskich, uzyskując nagrody i wyróżnienia. Od 1997r jest Honorowym Członkiem GTF. Ulubione tematy to: pejzaż, architektura, pejzaż miejski. Uprawia fotografię klasyczną oraz w technice gumy. Obecnie mieszka w Lublinie. Członek ZPAF.
Anna Amarowicz (Budziszewska) – Urodzona w 1975 roku w Gorzowie Wlkp., ukończyła Studium Fotografii w łódzkiej PWST, TviT. Fotografowała dla Gazety Wyborczej, łódzkiego odziału TVP oraz magazynu Zadra. Redagowała serwis internetowy www.foto.pl. Obecnie pracuje jako fotoedytor w jednym z tygodników polityczno społecznych.
Maciej Mańkowski – (ur. 1949) Fotografią zajmuje się od 30 lat. Od 1986 roku prowadzi studio fotografii reklamowej. Brał udział w 40 wystawach indywidualnych i zbiorowych. Zajmuje się fotografowaniem Ludzi i komponowaniem przedmiotów w bardzo nierealnych sytuacjach. Oprócz technik klasycznych stosuje również jako narzędzie montaż elektroniczny. Wykłada fotografię reklamową na ASP w Poznaniu. Członek ZAPAF.
Anna Fronckiewicz – Urodzona w 1975 roku w Gorzowie Wlkp. Jej pierwszy kontakt z fotografią nastąpił w latach dziewięćdziesiątych i szybko stał się pasją. Skutkiem tego jest ukończone Jeleniogórskie Studium Fotografii oraz obecnie broniony dyplom z Fotografii na Akanemii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Na swoim koncie ma parę nagród fotograficznych, udzial w wielu wystawach zbiorowych, a także prezentacje indywidualne. Obecnie mieszka i pracuje w Warszawie, a fotografia jest nadal istotną częścią jej życia, zarówno zawodowego jak i prywatnego.
Janusz Leśniak – Urodzony w 1947 roku w Krakowie. Fotografią zawodowo zajmuje się od lat cześćdziesiątych. Od lat osiemdziesiątych prezentuje fotografie z własnym cieniem tzw leśniaki. Członek ZPAF.
Wojciech Zawadzki – Wrodzony w 1950 roku we Wrocławiu. Fotografią zajmuje się zawodowo od lat siedemdziesiątych. Konsekwentnie optuje od lat za fotografią czystą. Mieszka i pracuje w Jeleniej Górze. Członek ZPAF.
Marek Liksztet – Urodzony w 1951 roku w Kowarach. Ukończył Instytut Wychowania Artystycznego Uniwersytetu im. Marii Curie-Składowskiej. Zajmuje się grafiką, a od lat osiemdziesiątych także fotografią kontaktową.
Maciej Kuszela – Urodzony w 1956 roku w Dusznikach Zdrój. Ukończył Wyższe Studium Fotografii w Warszawie w 1994 roku. Fotografuje głównie portret i architekturę. Mieszka w Stargardzie Szczecińskim. Członek ZPAF.
Bogdan Konopka – Urodzony w 1953 roku, absolwent Technikum Kinematograficznego (specjalność fotochemia). Fotografią zajmuje się od połowy lat siedemdziesiątych. jeden z twórców tzw. „Fotografii elementarnej”. Od 1989 roku mieszka we Francji. Jest autorem licznych wystaw indywidualnych. W 1998 roku otrzymał Grand Prix miasta Vevey w Szwajcarii podczas II Edycji „Europejskiego Konkursu Fotografii”.
