KONFRONTACJE 1975

Przynajmniej dwa razy do doku cały kulturalny Gorzów żyje fotografią. Od sześciu lat każdej wiosny odbywają się Konfrontacje Fotograficzne, od dwunastu lat każdej zimy Gorzowskie Towarzystwo Fotograficzne prezentuje własny dorobek za wystawie „familijnej”, zawsze z licznymi gośćmi oficjalnymi, honorowymi i serdecznymi. GTF jest jubilatem. 20 lat pracy to wiele, bardzo wiele wystaw indywidualnych i zbiorowych, moc pracy organizatorskiej i popularyzatorskiej, znacząca suma doświadczeń artystycznych. Bez tych doświadczeń nie mogłaby narodzić się idea i formuła imprezy tak oryginalnej i ciekawej jak Konfrontacje. Nie narodziła się od razu. Pomysł dokonywania w Gorzowie corocznego przeglądu osiągnięć amatorskiego ruchu fotograficznego dotyczył najpierw tylko sąsiednich regionów kraju, od lat z GTF zaprzyjaźnionych. Nie był więc zamiarem ogólnokrajowym. Nie od razu też sprecyzowana została jego obecna formuła. Próbowano zjazdów i plenerów tematycznych – dziś zresztą też nie zostały one zarzucone – natomiast od 1972 roku profil ogólnopolskiego przeglądu został ostatecznie dopracowany i bezsprzecznie zdał egzamin artystyczny i organizacyjny.

Na czym on polega. Organizatorzy zapraszają do konfrontacji nie poszczególnych amatorów fotografii z różnych stron kraju, lecz proszą towarzystwa i kluby o nadesłanie zestawów 10 prac przynajmniej 3 autorów. Nie sugerując tematów, sugerują natomiast jednolitość tematyczną zestawu, podporządkowanie formy i treści poszczególnych fotogramów przyjętej idei lub tematowi. Pozwala to uniknąć grożącej każdemu przeglądowi przypadkowości, pozwala konfrontować nie to, co akurat autorzy mają najlepszego „pod ręką”, lecz wykonane specjalnie na Konfrontacje zestawy. Sprawia to, że zestawy stają się przemyślanymi przez zespół, wspólnymi dziełami, nawet jeśli składają się one ze zdjęć wcześniej wykonanych. Tworzy to możliwość konfrontowania nie tyle i nie tylko sposobów i poziomu fotografowania, ale także, a raczej przede wszystkim sposobów patrzenia na fotografię, jej możliwości wyrazowe, jej nośności. Oznacza to w sumie, że na Konfrontacjach porównuje się nie zdjęcie ze zdjęciem, lecz sposób realizacji świadomego pomysłu z realizacją innego pomysłu. Nie oznacza to bynajmniej, że zatraca się przez to indywidualność poszczególnych twórców czy indywidualną wartość poszczególnych fotogramów: z 10 złych zdjęć nie powstanie przecież dobry zestaw, a przy dziesięciu dobrych zdjęciach prawie zawsze jest nadzieja, że złożą się one na tę dodatkową wartość – wartość zestawu. Nadzieja – powtórzmy – nie gwarantuje. I to właśnie jest sens główny formuły konfrontacji: by powstała ta dodatkowa wartość autorzy prac muszą się spotkać w sensie dosłownym i przenośnym czyli artystycznym. Najlepszym dowodem sprawdzenia się tej formuły jest fakt, że dotąd nie nadeszły na konkursową wystawę Konfrontacji zestawy wyraźnie złe.

Konfrontacje Fotograficzne to nie tylko ta główna konkursowo-przeglądowa wystawa. Obrasta ona imprezami fotograficznymi coraz znaczniejszymi i ciekawszymi. W tym roku więc Konfrontacje to także poplenerowa wystaw artystów fotografików, owoc pracy 18 zawodowców w „STILONIE” na plenerze zorganizowanym przez te zakłady, GTSK i Okręg Wielkopolski ZPAF. Wystawa wyraźnie tematyczna, też więc narzucająca w pewnym stopniu ograniczenia. Jest więc jakaś płaszczyzna konfrontacji z dorobkiem amatorów. Oczywiście, nie chodzi o zbędne zupełnie porównanie, kto lepszy, chodzi jak zawsze o wzajemne poznanie, wymianę poglądów na fotografię. Zapewne amatorzy mogą wiele nauczyć się od zawodowców, ale nikt przecież nie zaprzeczy, że zawodowcy mogą skorzystać w tym spotkaniu ze świeżości, bezpretensjonalności i sporego także doświadczenia amatorów.

Inną płaszczyznę konfrontacji stanowi spotkanie z „Federacją barwną” Marii Wołyńskiej. Autentyczne kłótnie artystyczne o sens i zasady stosowania barwy w fotografii będą tu miały nowy impuls, a bez kłótni mało co interesującego w kulturze powstaje.

Indywidualną wystawę pokazuje też inny artysta fotografik poznański- Leszek Szurkowski. Jego artystyczna wypowiedź będzie głosem w sprawie kreacyjnych możliwości fotografii.

Organizatorzy starają się także o wypracowanie pewnej formuły sympozjum fotograficznego w czasie Konfrontacji. Nie jest on chyba jeszcze pełny, niemniej zapewne interesujący. Odbędzie się bowiem publiczna dyskusja z udziałem przewodniczącej Jury Marii Wołyńskiej na temat miejsca gorzowskich Konfrontacji wśród innych imprez fotograficznych, którym patronuje Federacja Amatorskich Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce (uznała naszą imprezę za jedną z tzw. Wiodących w ruchu amatorskim). Odbędzie się niejako „na tle” wystawy „Kobiety STILONU” spotkanie dyskusyjne o socjologicznym aspekcie fotografii prowadzone przez Stefana Wojneckiego. Odbędzie się wreszcie prelekcja i pokaz barwnych przeźroczy Zbigniewa Staszyszyna z wyprawy w Andy peruwiańskie, która zapewne nie ograniczy się do rozmowy o Peru, a pozwoli podyskutować także na temat dokumentalnej funkcji fotografii, szczególnie barwnej i o warsztacie twórcy slajdów.

Tegoroczne święto fotografii ma wszelkie szanse stać się świętem prawdziwym, a będzie jeszcze jednym dowodem prężności kulturalnej naszego regionu w Trzydziestolecie wyzwolenia i powrotu do Macierzy.