KONFRONTACJE 1977

Gorzowskie Konfrontacje Fotograficzne zostały zaliczone do imprez wiodących Federacji Amatorskich Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce i są organizowane każdego roku w maju pod patronatem FASF.

Konfrontacje Fotograficzne są finansowane ze środków Wydziału Kultury i Sztuki Urzędy Wojewódzkiego w Gorzowie Wlkp.

Gorzowskie Konfrontacje Fotograficzne rosną, Rangą, poziomem, zasięgiem. Owocują kontakty organizacyjne, federacyjne, osobiste. Rozwój dotyczy obu części impresy: zarówno ogólnopolskiego spotkania towarzystw i grup amatorskiego fotografowania jak i części sympozjalnej z szerokim udziałem nazwisk z ZPAF i ZPAP. Mówimy o nazwiskach, ale należy to rozumieć szerzej; fotograficy wezmą udział w sympozjum nie tylko jako mówcy i dyskutanci, ale – co jeszcze cenniejsze – jako autorzy zestawów fotografii stanowiących praktyczny wkład do sympozjum.

Od dawna udział w Konfrontacjach i innych imprezach fotograficznych w Gorzowie biorą sąsiedzi z NRD, konkretnie z Cottbus i Eberswalde-Finow. W tym roku do Gorzowa przyjeżdżają także fotograficy litewscy przywożąc dużą (116 prac) wystawę pt. „Litewskie motywy”, która będzie eksponowana w salach Klubu MPiK, a więc w samym centrum miasta.

Temat sympozjum „Sztuka wizualna jako narzędzie poznania” sugeruje problematykę szerszą niż sama fotografia, mowa będzie – aż w ośmiu wystąpieniach artystów i naukowców – a zagadnieniach sztuki wizualnej widzianych od strony twórców, odbiorcy i teoretyka. Wszystko na tle, a raczej w obecności fotografii prezentowanej przez gości sympozjum.

Po raz pierwszy udało się zaprosić na Konfrontacje także przedstawicieli towarzystw i klubów fotograficznych, biorących udział w konkursowej wystawie fotografii amatorskiej. Było to możliwe dzięki współpracy ZWCH „Chemitex-Stilon”. Które udostępniły swój ośrodek wypoczynkowy w Lubniewicach. Jeśli jeszcze załoga Zakładów pozytywnie odniesie się do Konfrontacji i weźmie liczny udział w spotkaniach i dyskusjach o sztuce wizualnej, będzie to dobrym przykładem żywotności hasła sojuszu świata pracy z kulturą i sztuką.

Konkursowa wystawa ogólnopolska „Konfrontacje ‘77” zgromadziła w tym roku zestawy prac 21 ośrodków. Jury uznało, że poziom mieści się „w górnej strefie stanów średnich” i jest bardzo wyrównany (z jednym właściwie wyjątkiem), przyznano cztery nagrody główne, ale nie przyznano nagrody pierwszej, orzekając, że nie było wyraźnie wyróżniającego się in plus zestawu. Jeśli nawet wokół tej decyzji powstanie spor, z pewnością winien on wzbogacić merytoryczna dyskusję w czasie sympozjum.

W salach i parku Muzeum Okręgowego, w Galerii GT i w Klubie MPiK zaprezentowane zostaną aż cztery duże wystawy: ogólnopolska amatorska „Konfrontacje ‘77”, gości z Kowna, grupu A-74 pt. „Netto” z Warszawy oraz członków ZPAF i ZPAP „Prezentacje” z Gliwic, Poznania, Warszawy, Bydgoszczy, Łodzi, Raciborza i Gorzowa (15 zestawów autorskich). Odbędzie się sympozjum z udziałem artystów, krytyków i teoretyków (w śród nich docent Kazimier Obuchowski z PAN z referatem o organizacji procesów poznawczych) oraz przedstawiciel amatorskiego ruchu fotograficznego i jego Federacji. W sumie – wszystko, lub prawie wszystko, co interesujące w i wokół fotografii polskiej będzie obecne w Gorzowskich Konfrontacjach. Zapraszamy do udziału w dorocznym spotkaniu wszystkich Gorzowian.

Organizatorzy

Ogólnopolska Wystawa Fotograficzna – Konfrontacje’77

pod patronatem Federacji Amatorskich Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce

Otwarcie wystawy: niedziela 8 maja 1977 godz. 11:00, Muzeum Okręgowe – oficyna – ul. Warszawska 35

Wystawa czynna do 30 maja 1977

Jury Ogólnopolskiej Wystawy Fotograficznej – Konfrontacje’77

Maria Wołyńska – ZPAF – przewodnicząca Jury, Stefan Wojnecki – ZPAF, AFIAP, FASF, Jarosław Stanisławski – ZPAF, AFIAP, Waldemar Kućko – ZPAF, GTF, Mieczysław Rzeszewki – ZPAF, Hieronim Świerczyński – SARP

na posiedzeniu w dniu 13 kwietnia 1977 przyznało nagrody i wyróżnienia:

I nagroda – nie przyznano

II nagroda – Grupa „Queer-3” – Trzcianka

III nagroda – Grupa A-74 i Sektor – Warszawa

wyróżnienie – Grupie Fot. Art. „KONTUR – WDK Radom

wyróżnienie – Grupie Fotograficznej „SKRZYŻOWANIE” – Łódź

Nagrodę Wydziału Kultury Urzędu Miejskiego w Gorzowie Wlkp. za pokazanie problematyki dziecka , oraz Dyplom Honorowy Federacji Amatorskich Stowarzyszeń Fotograficznych w Polsce – przyznano: Grupie Twórczej „SEM” przy Radzie Uczelnianej SZSP Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.

INDEKS STOWARZYSZEŃ I AUTORÓW NADESŁANYCH PRAC

1. Eberswalde – NRD, Fotoklub Eberswalde

Zestaw: XXX, Autorzy: Gunter Rinnhofer, Werner Gross, Rudolf Siedel

2. Gdańsk-Oliwa -Klub Fotograficzny „Przymorze”

Zestaw: XXX, Autorzy: Ryszard Friedel, Edmund Kruhliński, Krzysztof Krzempek, Włodzimierz P. Warszewski, Lech Nadolny, Marek Sosnowski

3. Gliwice – Studio Prób Fotograficznych i Filmowych „ZOOM”

Zestaw „Okazje”, Autorzy: Marek Gerstmann, Jerzy Malinowski, Jan Zamorski

4. Gorzów Wlkp. – Gorzowskie Towarzystwo Fotograficzne

Zestaw: XXX, Autorzy: Władysława Nowogórska, Ryszard Tomczuk, Janina Trojan

5. Jastrzębie Zdrój – Jastrzębski Klub Fotograficzny „Niezależni”

Zestaw „Uwaga, wykop pod fundamenty czyli Portret Klubowy we wnętrzu”, Autorzy: Henryk Adamczyk, Ryszard Brawczyński, Tadeusz Brzozowski, Witold Englender, Ryszard Korba, Zofia Lubczyńska, Jerzy Lubczyński, Stanisław Paćkowski, Józef Żak

6. Kielce – Fotoklub „Kontrast”

Zestaw „Poszukiwania Leszka R.”, Autorzy: Andrzej Borys, Mich Frąckowiak, Toni Myśliwiec

7. Kielce – Studencka Grupa Fotograficzna „Kwant”

Zestaw „Wykład”, Autorzy: Andrzej Łącki, Tadeusz Łojek, Kazimierz Sokołowski

8. Kraków – Krakowskie Tow. Fot. — Grupa „Krakowskie Trio”

Zestaw: XXX, Autorzy: Tomasz H. Kaiser, Antoni Kolonko, Jan L. Zych

9. Kraków – Grupa Twórcza „SEM” — przy RU SZSP AG-H

Zestaw „Bystrzycy pejzaż intymny”, Autorzy: Zbigniew Bzdak, Stanisław Kulawiak, Adam Niemczyk

10. Łódź – Grupa Fotograficzna „Skrzyżowanie”

Zestaw „Koncert”, Autorzy: Grzegorz Bojanowski, Roman Michalczyk, Marian Rajski, Mirosław Zajdler

11. Poznań – Poznańskie Towarzystwo Fotograficzne — Grupa Fotografii Systemowej

Zestaw „Relacje”, Autorzy: Andrzej Gasiński, Piotr J. Jasiński, Maciej Zajączkowski

12. Poznań – Poznańskie Towarzystwo Fotograficzne — Grupa „Druga Samodzielna Brygada Fotograficzna”

Zestaw „Dokąd idziemy…”, Autorzy: Janusz Kostrzewski, Ewa Karalus, Halina Karasińska

13. Poznań – Grupa „Zbliżenie” przy Woj. Klubie Instruktora — Pałac Kultury w Poznaniu

Zestaw „O płetwonurkach obrazków kilka”, Autorzy: Jędrzej Borowczyk, Maciej Mańkowski, Janusz Nowacki, Stanisław Strzyżewski

14. Radom – Grupa Fotografii Artystycznej „Kontur” przy WDK

Zestaw „Huta szkła”, Autorzy: Andrzej Chojnacki, Szczepan Kurzeja, Krzysztof Rosiński, Zdzisław Stański

15. Rybnik – Sekcja Fotogr. przy Klubie Zakładowym Zakł. Wytw. Urządzeń Sygnalizacyjnych

Zestaw: XXX, Autorzy: Mirosław Brzęczek, Zenon Głowala, Henryk Krawczyk, Andrzej Pruciak

16. Trzcianka – Grupa „Gueer-3″

Zestaw „Przemijanie”, Autorzy: Wiktor Franczyszyn, Maria Król, Henryk Król

17. Warszawa – Warszawskie Towarzystwo Fotograficzne

Zestaw „Stosunek do kosza”, Autorzy: Lech Kowalski, Marek Kowalski, Janusz Kobyliński, Marek Tokarski, Marek Ulatowski

18. Warszawa – Warszawskie Towarzystwo Fotograficzne — Grupa „Medium”

Zestaw: XXX, Autorzy: Andrzej Brzeziński, Stefan Karbowiak, Andrzej Zielnik

19. Warszawa – Grupa A-74 i SEKTCR

Zestaw: XXX, Autorzy: Jan Kotlarski, Jan Raczyński, Wiktor Jaworski

20. Warszawa – Klub Fot. „6×6″ — Pałac Kultury i Nauki

Zestaw „Ręce”, Autorzy: Andrzej Borys, Zbigniew Dubiel, Jerzy Fedak, Mariusz Hermanowicz, Michał Liczbański, Grzegorz Turzecki

21. Wrocław – Grupa Fotograficzna „Trójka”

Zestaw „Świat, w którym żyjemy”, Autorzy: Lech Krymuza, Zbigniew Piiip, Marek Wasiukiewicz

W Ogólnopolskiej Wystawie Fotograficznej „Konfrontacje’77” wzięło udział 21 stowarzyszeń i grup fotograficznych nadsyłając 210 prac 82 autorów.

Wszystkim uczestnikom Wystawy „Konfrontacje Fotograficzne ’77” – Zarządom Towarzyst, Klubów i Grup Fotograficznych, autorom prac – organizator życzy sukcesów artystycznych na wystawach w kraju i za granica oraz na IX Konfrontacjach ‘78 – do udziału w których serdecznie zaprasza.

GTF

Wystawa fotografików Litewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej

„LITEWSKIE MOTYWY”

Otwarcie wystawy: 6 maja 1977, godz. 18., Klub Międzynarodowej Prasy i Książki „Ruch” — ul. Sikorskiego

Wystawa czynna do 30 maja 1977

Autorzy:

ROMUALDAS POŻERSKIS

urodzony w 1951 roku, zamieszkały w Kownie, fotografuje od roku 1973, obecnie pracuje jako fotograf-artysta w Stowarzyszeniu Foto-Sztuka Litewskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Brał udział w wystawach krajowych i zagranicznych, uczestnik ubiegłorocznego Pleneru Krajów Nadbałtyckich w Słupsku. Na wystawie prezentuje zestawy prac zatytułowane: „Zwycięstwa i porażki”, „Nowi osiedleńcy”, „Stare dzielnice Kowna”, „Stare dzielnice Kłajpedy” i „Święta na wsi”. Łącznie 76 prac.

YIRGILIJUS SONTA

urodzony w 1952 roku, zamieszkały w Kownie, fotografuje od roku 1973, aktualnie pracuje jako fotokorespondent w Litewskim Oddziale Agencji Informacyjnej TASS — ELTA. Brał udział w wystawach fotograficznych w kraju i za granicą, uczestnik Pleneru Krajów Nadbałtyckich wi Słupsku w 1976 roku. Na wystawie prezentuje duży zestaw prac pod tytułem „Pejzaże litewskie”, zestaw „Kompozycje” oraz prace z zestawu „Motywy świąteczne”. Łącznie 40 prac.

Wystawa fotograficzna „NETTO 75″ Grupy A-74 — Warszawa

Otwarcie wystawy: sobota, 7 maja 1977, godz. 18., Galeria GTF, ul. Chrobrego 4

Wystawa czynna do 30 maja 1977

 „Grupa A 74 powstała w roku 1970. (…) przez pierwsze pięć lat nie wy-/stępowaliśmy z własnymi wystawami, ograniczając działalność do spotkań poświęconych dyskusji nad pracami członków Grupy i do wysyłania zdjęć na wystawy ogólnopolskie i międzynarodowe.

Jako grupa specjalizuje siej w akcie i portrecie kobiecym. Nie sądzimy, by tworzeniu dzieł sztuki i ich odbieraniu powinna towarzyszyć atmosfera solennej powagi. Jesteśmy zdania, iż sztuka powinna być źródłem radości dla autorów i widzów.

(…) postanowiliśmy zorganizować wystawę „NETTO 75”.

(,..)Eksperymentujemy chętnie. Sądzimy jednak, iż w czasie obecnym kierunek realistyczny w fotografii jest bliższy zainteresowaniom twórców i potrzebom widzów. Z tych powodów przyjęliśmy inną formułę wystawy: autorzy, zarówno członkowie Grupy jak i zaproszeni przez nią goście, prezentują zestawy prac wybranych przez siebie i w sposób przez autorów określony”. (Ze wstępu do katalogu wystawy „NETTO 75”)

Na wystawie prace prezentują:

Jan Berdak, Zdzisław Dados, Juliusz Garztecki, Włodzimierz Habel, Roman Joachimowski, Zbigniew Łagocki, Jerzy Lewczyński, Lech Morawski, Janusz Nowacki, Paweł Pierściński, Andrzej Polakowski, Janusz Przypkowski, Leopold Leo, Krzysztof Kamiński, Janusz Kostrzewski, Jan Raczyński, Serge Sachno, Bolesław Stachów, Witold Węgrzyn, Wiktor Wołkow, Antoni Zdobiak, Jan Zych, Jerzy Żak

Wysławy: AUTORSKIE PREZENTACJE FOTOGRAFICZNE

Otwarcie: niedziela, 8 maja 1977, godz. 11., Muzeum Okręgowe w Gorzowie ul. Warszawska 35 Wystawy czynne do 20 maja 1977

Autorzy zestawów:

JERZY LEWCZYŃSKI: „Fotografia naiwna”, zamieszkały w Gliwicach, członek ZPAF od 1956 r., członek Komisji Artystycznej ZG ZPAF

„Fotografia naiwna stanowi przedmiot moich zainteresowań od wielu, lat. Szukałem momentu w którym fotografujący utożsamia się z robionym zdjęciem. Cały proces wzbogacania treści fotografii polega na szukaniu siebie samego. Najpowszechniejsza ze sztuk stwarza możliwość wydobycia na zewnątrz ukrytych tęsknot i marzeń. Prawie freudowska terapia! Naiwna fotografia ukazuje to, co najcenniejsze — naszą prawdę o widzeniu świata!”

IRENEUSZ KULIK, RYSZARD TABAKA: XXX

R. Tabaka urodzony w 1948 roku w Łodzi, ukończył studia politechniczne. Fotografuje od 1969 roku, początkowo jako członek Łódzkiego Tow. Fot. Od, 1976 roku członek ZPAF, obecnie mieszka w Gliwicach, działa w tamtejszym środowisku fotograficznym.

LESZEK SZURKOWSKI, GRZEGORZ SZTABIŃSKI: XXX

L. Szurkowski — urodzony w 1949 r, w Poznaniu. Studia na Wydziale Leśnym A.R. w Poznaniu. Członek Poznańskiego Tow. Fot. od 1964 r. Od 1972 roku członek ZPAF. Prezentował kilkanaście wystaw indywidualnych, m. in. kilkakrotnie na Konfrontacjach w Gorzowie. Udział w ponad 70 wystawach w kraju i za granicą oraz w oficjalnych ekspozycjach współczesnej fotografii polskiej w Tokio, Chalon-sur-Saon, Londynie, Budapeszcie, Meksyku i Paryżu. Otrzymał wiele nagród, medali; i dyplomów. Mieszka i pracuje w Poznaniu.

G. Sztabiński — artysta plastyk, członek ZPAP, urodź, w Łodzi w 1946 r. Studia plastyczne na PWSSP w Łodzi, dyplom w 1970 roku. Studia filozoficzne na Uniwersytecie Łódzkim. Twórczość w zakresie malarstwa i rysunku. Zajmuje się teorią sztuki i krytyką artystyczną. Prezentuje swoje prace na wystawach sztuki polskiej w Berlinie Zach., Essen, Paryżu i Sofii. Kilka wystaw indywidualnych. Otrzymał szereg nagród i wyróżnień. Zamieszkały w Łodzi.

ANDRZEJ RÓŻYCKI: XXX, członek ZPAF, zamieszkały w Łodzi

BOLESŁAW STACHÓW: XXX, członek ZPAF, zamieszkały w Raciborzu.

BRONISŁAW SCHLABS: XXX, członek ZPAF i Związku Polskich Artystów Plastyków, zamieszkały w Poznaniu.

Urodzony 14.VIII.1920 r. w Poznaniu jest z zawodu inżynierem budownictwa. Praca zawodowa nie przeszkadza mu w rozwijaniu różnorodnych upodobań artystycznych jak fotografia, malarstwo, rzeźba ze szczególnym uwzględnieniem kierunków awangardowych.

Fotografią artystyczną zajmuje się od roku 1952. Pierwszy raz wystawił swe prace w roku 1953. W krótkim czasie stał się jednym z czołowych fotografików młodego pokolenia w Polsce. Od roku 1962 jest członkiem Polskiego Związku Artystów Fotografików, a od roku 1963 członkiem Związku Polskich Artystów Plastyków — sekcji malarskiej.

W roku 1957 otrzymał honorowy tytuł Artiste FIAP, a w roku, 1972 tytuł honorowy Excellente FIAP.

Brał udział w wielu wystawach malarskich i fotograficznych w kraju’ i za granicą między innymi dwukrotnie w Museum of Modern Art w Nowym Yorku gdzie w zbiorach tegoż muzeum znajdują się jego prace z okresu fotografii abstrakcyjnej.

ANDRZEJ NOWACKI: XXX

członek ZPAP — urodzony w 1938 r. w Wilnie. Studia w PWSSP w Gdańsku, dyplom w 1963 roku. Twórczość w zakresie malarstwa, grafiki i rysunku. Wiele wystaw indywidualnych w kraju i za granicą: Wilno, Solingen, Kolonia, Kopenhaga, Dortmund, Getynga, Paryż i inne., Udział w wystawach sztuki polskiej w wielu krajach Europy i obu Ameryk. Prace w zbiorach Muzeum Narodowego oraz w galeriach i muzeach miast Europy i Ameryki. Laureat licznych nagród. Zamieszkały w Bydgoszczy.

BARTOSZ PIETRZAK — ZPAF Łódź: XXX

JACEK CZEKAŃSKI — ZPAF Łódź: XXX

STEFAN WOJNECKI: „Fotografia strukturalna”

członek ZPAF, prezes Okręgu Wielkopolskiego ZPAF, działacz i b. prezes Poznańskiego Tow. Fot., wiceprzewodniczący Prezydium Rady FASF.

ROMAN LISZKA, JANUSZ GAUER z PWSFTViT w Łodzi,

ROMAN KUPIEC — Uniwersytet Wrocławski: „Fotografia z natury”,

ANDRZEJ GORDON — ZPAP Gorzów Wlkp. i WALDEMAR KUĆKO — ZPAF — Gorzów Wlkp.: XXX

JACEK ANTONI ZIELIŃSKI — ZPAP — Warszawa: XXX

SYMPOZJUM – „SZTUKA WIZUALNA JAKO NARZĘDZIE POZNANIA”

Muzeum Okręgowe w Gorzowie, ul. Warszawska 35 w dniach 6 i 7 maja 1977 — w godzinach: 10.00 do 17.30 (słowo wstępne Stefana Wojneckiego)

PROGRAM:

1. ZBIGNIEW DŁUBAK (ZPAF) i JAN SWIDZIŃSKI – „Sztuka kontekstualna”

2. doc. dr hab. KAZIMIERZ OBUCHOWSKI, Kierownik Zakładu Psychologii Osobowości – „Organizacja procesów poznawczych”

3. ALFRED LIGOCKI (ZPAF) – „Problemy poznawcze fotografii

4. TADEUSZ BRZOZOWSKI (ZPAP) — profesor PWSSP Poznań, – „Bardzo Subiektywnie Wyznania”

5. GRZEGORZ SZTABIŃSKI (ZPAP) – „Pogranicze fotografii z punktu widzenia filozofii”

6. MARCELI BACIARELLI (AICA) – „Odczucie przestrzeni a artystyczny obraz świata”

7. JERZY OLEK – Wrocław – „Media jako łącznik i separator rzeczywistości”

8. STEFAN WOJNECKI (ZPAF) – „Fenomen fotografii”

Za pomoc merytoryczną i współudział w organizacji Sympozjum i Wystaw „Prezentacje autorskie” składamy serdeczne podziękowanie Zarządowi Wielkopolskiego Okręgu Związku Polskich Artystów Fotografików w Poznaniu. Szczególnie serdecznie dziękujemy Prezesowi OW ZPAF Stefanowi Wojneckiemu za opracowanie programu Sympozjum i osobiste kontakty z Referentami i Autorami wystaw.

ZARZĄD GTF

SZTUKA WIZUALNA JAKO NARZĘDZIE POZNANIA

Żyjemy w świecie, którego struktura, tworzona przez człowieka, ulega cięgle przyspieszanym zmianom. Ten ludzki świat jest zarazem przestrzenią symboli egzystujących w świadomości zbiorowej społeczeństw — jest obszarem, w którym umiejętność posługiwania się symbolem stała się koronną cechą oddzielającą człowieka od świata zwierzęcego. Nasze myślenie jest bowiem procesem nierozłącznie związanym z symboliką. Umysł ludzki posiadając zdolność abstrakcyjnego ujmowania zjawisk, dokonuje zarazem ich symbolicznej transformacji. Nie powinno więc dziwić wzmaganie się zainteresowania różnych dziedzin nauki obszarem symboliki, przenoszenie punktu ciężkości badań ze sfery zmysłów do sfery wyobrażeń. Symbol i znaczenie zdają się być ważniejsze niż preferowane dotychczas wrażenie.

Wśród dużej ilości różnorodnych wyobrażeń, szczególnie interesująco prezentują się wyobrażenia pojęciowe. W naszej świadomości pojęcia nie egzystują na zasadzie abstrakcyjnego szkieletu, lecz są prawie zawsze ucieleśnione — są związane z jakimś przedmiotem, zjawiskiem, człowiekiem —• czyli łączą się z wyobrażeniem pojęciowym. Wybrane pojęcie może być zakodowane w naszej pamięci za pomocą różnych symbolicznych wyobrażeń. Tak więc symbole stają sę przekaźnikami wyobrażeń pojęciowych.

Większość wyobrażeń związana jest z dominującym zmysłem wzroku. Złączony z tym typem percepcji obraz jest przede wszystkim symbolem, a nie tylko mniej lub więcej wierną kopią tego co przedstawia. Uchwycenie warstwy symbolicznej ikonosfery wiąże się z widzeniem abstrakcyjnym — elementy kształtowania plastycznego dzieła sztuki mogą nabierać cech symboli bez potrzeby odwołania się do alegorii. Rodzi się pytanie: w jakim stopniu sztuka zdolna jest przezwyciężyć próg dzielący wyobrażalne od niewyobrażalnego? Czy sztuki wizualne zdolne są wywołać wyobrażenia pojęciowe? Dla nas związanych z techniką fotograficzną, zarysowuje się problem szczegółowy relacji fotografia-wyobrażenia pojęciowe.

Zagadnienie adekwatności sztuk wizualnych jako narzędzia poznania zawarte jest w znacznie ogólniejszym problemie związku sztuki ze strukturą umysłu ludzkiego. Poszukiwanie elementarnej funkcji sztuki jako czynnika kulturotwórczego wydaje się być owocne tylko w kontekście utożsamiania procesu sztuki ze specyficzną cechą struktury naszego umysłu. Przy takim postawieniu zagadnienia, pierwotna społeczna funkcja wynika w naturalny, genetyczny sposób z właściwości strukturalnych ludzkiej psychiki.

STEFAN WOJNECKI