Konfrontacje z przyszłością
Kryteria sportowe zastosowane do oceny twórczości artystycznej zawsze budziły wątpliwości. Oceny ferowane w ramach konkursów sztuki(i fotografii) są bowiem nieodmiennie obarczone subiektywnością upodobań oceniających, są wypadkową preferencji kilku osób (jury) zobligowanych przyzwoleniem organizatorów do wyrokowania o zwycięzcach i przegranych, o rozdysponowaniu pewnej puli nagród – w tym pieniężnych. Jest to tak oczywiste jak to, że wielu uczestników takich konkursów staruje w nim głównie dla nagrody finansowej, ale – w co należy wierzyć – zdecydowana większość kieruje się najpewniej innymi motywami. I dla tej ostatniej zbiorowości wstępujących w „szranki” zwycięstwo czy przegrana ma sens nie tylko emocjonalno-prestiżowy ale często projektujący ich przyszłe działania, bywa że przyszłe wybory życiowe. Tak więc każdy, choćby nawet rutynowo, przeprowadzony konkurs artystyczny niesie istotne dla jego uczestników konsekwencje. Dochodzi bowiem dzięki niemu do swoistej konfrontacji oczekiwań ze spełnieniami; tego co jest (i co było) z tym co może być, innymi słowy – jest to konfrontacja przeszłości z przeszłością. Z tej bowiem strony gremium oceniające – w oparciu o doświadczenia przeszłości – wyznacza pewien poziom odniesienia dla danej dyscypliny, choć swoimi decyzjami może również sugerować pewne oczekiwania. Z drugiej strony – uczestnicy konkursu mają szansę sprawdzić skuteczność swego dotychczasowego „treningu” warsztatowo – świadomościowego ale faktycznie to oni świeżością spojrzenia, śmiałością proponowanych rozwiązań formalno-treściowych określają właśnie to co już wykluwa się, co zapowiada przyszłość. I zwykle tym ciekawszy i lepszy jest poziom konkursu im silniej strona uczestnicząca w nim potrafi narzucić swój punkt widzenia, swoje preferencje. A sprawne jury potrafi dostrzec i docenić. Te konstatacje odnieść można oczywiście i do gorzowskich Konfrontacji Fotograficznych, choć niewątpliwie nie zawsze i nie do końca ten podział i te zależności wyglądają tak oczywiście. W czasach postmodernizmu nie ma bowiem prostej konfrontacji. Zbytnia rozpiętość z jednej strony kryteriów wartościujących ,a z drugiej – wielość niezobowiązujących stylistyk, pomieszanych technik, dowolność formalno-treściowa; to wszystko nie pozwala na kumulację preferencji, na zbudowanie grupowego czy pokoleniowego wizerunku. Świadczy o tym również rozrzut nagrodzonych i wyróżnionych propozycji na obecnych Konfrontacjach Fotograficznych. Znalazły się tu bowiem zarówno zróżnicowane przetworzenia fotograficzne, prace eksperymentujące z kolorem, fotografia czysta, bezpośrednia, a także nieliczne wprawdzie formy reportażu. Nie zdominowała konkursu na szczęście fotografia manipulowana (a w tym jej komputerowe i digitalne formy);młodzi uczestnicy wolą – jak widać – sprawdzać się w twórczości raczej konwencjonalnej, choć proponowane prace prezentują poziom akademickich ćwiczeń uczestników przeróżnych szkół i uczelni fotograficznych. A właśnie słuchacze tychże szkół stanowią niewątpliwie najliczniejszą grupę Konfrontacji choć szkoda, że jeszcze nie kreują na tyle wyraźnych między sobą odrębności, by dochodziło do faktycznej konfrontacji ich postaw i kierunków poszukiwań. Gorzowskie Konfrontacje o tak szacownej przeszłości (to już XXIX spotkanie) mogłyby mieć przed sobą nie mniej obiecującą przyszłość.
Andrzej Saj
OGÓLNOPOLSKA WYSTAWA FOTOGRAFII „KONFRONTACJE ’99”
Otwarcie wystawy w dniu 7 maja 1999r. o godz. 16:00 w salach Centrum Promocji ZWCh „Stilon” S.A. ul. Pomorska 73 w Gorzowie Wlkp.
Jury w składzie:
Jerzy Lewczyński – Rada Artystyczna ZPAF – Gliwice – Przewodniczący
Władysława Nowogórska – ZPAF Gorzów Wlkp.
Janusz Nowacki – Galeria „pf” – ZPAF Poznań
Andrzej Saj – Redaktor Naczelny pisma art. „FORMAT” – Wrocław
Adam Sobota – Muzeum Narodowe – ZPAF – Wrocław
Marian Łazarski – ZPAF Gorzów Wlkp. – Sekretarz
Na posiedzeniu w dniu 9 kwietnia 1999r. i po obejrzeniu 114 zestawów 404 zdjęć 72 autorów, zakwalifikowało do wystawy 59 zestawów 187 zdjęć 52 autorów. Z pośród zakwalifikowanych zdjęć przyznało nagrody i wyróżnienia zgodnie z regulaminem następującym autorom: (ze względu na brak zdjęć pretendujących do I nagrody Jury przyznało dwie II nagrody)
II nagrodę: Marcinowi Sewerynowi Andrzejewskiemu z Drezdenka za zestaw 3 zdj. „Pochwała postmodernizmu”
II nagrodę: Wojciechowi Olechowi z Torunia za zestaw 3 zdj. „Poczekalnia”
III nagrodę: Jackowi Kosowi z Wrocławia za zestaw 4 zdj. „Przestrzeń II”
Nagrodę firmy Tetenal: Dagmarze Błażejczyk z Gdańska za zestaw 3 zdj. „Monografia cienia”
Wyróżnienia :
Patrycji Orzechowskiej z Gdyni za zestaw 3 zdj. „Solaris”
Maciejowi Jabłońskiemu z Bytomia za zestaw 4 zdj. „Ślub”
Maciejowi Andrzejowi Szymanowiczowi z Gorzowa Wlkp. za zestaw 6 zdj. „xxx”
Wyróżnienie specjalne (publikacja) w piśmie artystycznym „FORMAT” Marcie Annie Januszkiewicz z Poznania za zestaw 3 zdj. „Anioł”
Dyplom Honorowy Rady Artystycznej ZPAF: Grzegorzowi Kosmali z Ostrzeszowa za zestaw 3 zdj. „Kwiaty”
Redakcja miesięcznika foto ufundowała prenumeraty roczne nagrodzonym i wyróżnionym. Jury z zadowoleniem zauważa udział w konkursie nowych autorów oraz sugeruje potrzebę rozszerzenia formuły „Konfrontacji” w 2000 roku.
INDEKS AUTORÓW I PRAC OGÓLNOPOLSKIEJ WYSTAWY „KONFRONTACJE „99”
1. Marcin Seweryn Andrzejewski – Drezdenko: „Pochwała postmodernizmu” – 3 zdj. i „xxx” – 3 zdj.
2. Ewa Augustyniak – Kraków: „XXX” – 3 zdj.
3. Dagmara Błażejczyk – Gdańsk: „Monografia cienia” – 3 zdj. i „Portret dziewczyny”- 3 zdj.
4. Katarzyna Cholewka – Gliwice: „Symfonia organowa” -3 zdj.
5. Lucjusz Cykarski – Bielsko – Biała: „Symfonia świetlista D-moll” – 3 zdj.
6. Anna Domańska – Lisewo: „Drzewa” – 3 zdj.
7. Anna Foltynowicz- Koterska – Rybnik: „Przeznaczenie” – 3 zdj., i „Paloma” – 3 zdj.
8. Anna Fronckiewicz – Gorzów Wlkp.: „XXX” – 3 zdj.
9. Maciej Jabłoński – Bytom: „Ślub” – 3 zdj.
10. Marta Anna Januszkiewicz – Poznań: „Anioł” – 3 zdj. i „Ogień, woda, ziemia” – 3 zdj.
11. Maciej Kamiński – Poznań: „Psechedelk light orchestra-part1” – 3 zdj.
12. Agata Kawecka – Lubojna: „Zanikanie” – 3 zdj.
13. Renata Kępczyńska – Warszawa: „Kamienie” – 3 zdj.
14. Grzegorz Kosmala – Ostrzeszów: „Kwiaty” – 3 zdj.
15. Adam Kowalski – Gdańsk: „XXX” – 3 zdj.
16. Jacek Kos – Wrocław: „Przestrzeń II” – 4 zdj.
17. Zbigniew Kot – Kraków: „Epitafium dla Czesława” – 5 zdj.
18. Edyta Kuciel – Trzebinia: „XXX” – 3 zdj.
19. Arkadiusz Kulasik – Leszno: „Laudanium” – 3 zdj. i „Pathfinder” – 3 zdj.
20. Robert Latusek – Poznań: „Sans visage” – 3 zdj.
21. Anna Lewańska – Katowice: „Autoportret” – 3 zdj.
22. Mateusz Lipiński – Poznań: „Impresje kraszowskie” – 3 zdj.
23. Anna Luścińska-Jagiełło – Warszawa: „Gra w zielone” – 3 zdj.
24. Bartosz Makowczński – Gorzow Wlkp.: „Dwa kolory” – 3 zdj.
25. Maciej Majewski – Warszawa: „Syndrom Van Gogha” – 3 zdj.
26. Rafał Malcharek – Gdańsk: „Niecodzienna, codzienność” – 3 zdj.
27. Henryk Mielcarek – Łódź: „Lód” – 3 zdj.
28. Joanna Mrówka – Kraków – „Tea time” – 3 zdj
29. Grzegorz Nelec – Poznań: „Widzenie światła” – 3 zdj.
30. Magdalena Nowak – Gdynia: „Autoportret” – 3 zdj.
31. Przemysław Obarski – Toruń: „Wenus” – 3 zdj.
32. Leonard Olechnowicz – Gorzów Wlkp.: „Dach”- 3 zdj
33. Wojciech Olech – Toruń: „XXX” – 3 zdj. i „Poczekalnia” – 3 zdj.
34. Patrycja Orzechowska – Gdynia: „Solaris” – 3 zdj.
35. Mariusz Oszustowicz – Tychy: „Rzeźby na piasku” – 3 zdj., „Liść” – 3 zdj.
36. Dominik Pabis – Kraków: „Portrety” – 3 zdj.
37. Agata Pankiewicz – Kraków: „Zabawy ze sobą” – 3 zdj.
38. Maciej Pawlenia – Gorzów Wlkp.: „XXX” – 3 zdj.
39. Zbigniew Pelon – Opole: Oczyszczenia” – 3 zdj.
40. Łukasz Piątek – Bytom: „Krajobraz wodno-industrialny” – 3 zdj.
41. Weronika Piesik – Opalenica: „Pejzaż” – 4 zdj.
42. Lech Polcyn – Kraków: „Mapy intymne” – 3 zdj.
43. Marta Rogińska – Gdynia: „XXX” – 3 zdj.
44 . Szymon Rogiński – Gdańsk: „Pępowina” – 3 zdj.
45. Piotr Rosiński – Łódź; „Poza krawędzią kadry” – 3 zdj.
46. Jan Słodowski – Warszawa: „Jesień odchodzi do nieba” – 3 zdj.
47. Zbigniew Sejwa – Gorzów Wlkp.: „Relikwiarz” – 3 zdj.
48. Sławomir Smolarek – Ostrzeszów: „Koń” – 3 zdj.
49. Maciej Andrzej Szymanowicz – Gorzów Wlkp.: „XXX” – 3 zdj.
50. Anna Tomaszkiewicz – Toruń: „XXX” – 5 zdj.
51. Zygmunt Wiciński – Warszawa: „Rekonesans” – 3 zdj.
52. Jerzy Zegarliński – Bydgoszcz: „XXX” – 3 zdj.
Erich Salomon – Fotografie 1928-1938
W 1980 roku land Berlin (Zachodni) nabył spuściznę po drze Erichu Salomonie, „ojcu nowoczesnego foto-dziennikarstwa”, od mieszkającego w Hadze jego syna Petera Huntera-Salomona. Od 1979 roku Galeria Berlińska poszerza swe zbiory sztuki o kolekcję fotografii. Na zlecenie Berlińskiego Muzeum Krajowego gromadzone są tu prace fotografów berlińskich oraz zdjęcia, które powstały w Berlinie, bądź wiążą się w jakiś sposób z tym miastem.
W naszych nowych zbiorach spuścizna po Erichu Salomonie zajmuje poczesne miejsce. Składają się nań negatywy na szkle i na kliszach, szklane diapozytywy odbitki, dokumenty biograficzne, wycinki prasowe oraz liczne książki, gazety i czasopisma, zawierające fotografie jego autorstwa. W Galerii Berlińskiej oryginalne materiały ze zbiorów fotograficznych są konserwowane, inwentaryzowane i od czasu do czasu przekazywane w depozyt muzeom, natomiast pracownicy Archiwum Fotograficznego Pruskich Dóbr Kulturalnych (Bildarchiv PreuBischer Kulturbesitz) zajmują się merytorycznym opracowywaniem motywów fotograficznych, mających ważne znaczenie historyczne, a także udostępnianiem ich dla potrzeb rozmaitych publikacji.
Szczególne podziękowania pragniemy złożyć panu Peterowi Hunterowi-Salomonowi za to, że mimo losu jaki spotkał jego ojca i cala jego rodzinę zdecydował się powierzyć dorobek swego ojca muzeum Berlina, jego rodzinnego miasta, dawnej prasowej metropolii Niemiec. Okres hitleryzmu i wojny Peter Hunter-Salomon przeżył na emigracji w Anglii, bez ojca, który od 1933 roku mieszkał w Holandii, a w 1944 roku został zamordowany wraz z żoną i młodszym synem w obozie koncentracyjnym Auschwitz. Zaraz po zakończeniu wojny przystąpił do zabezpieczania i gromadzenia materiałów ukrytych w rożnych miejscach Holandii (cześć z nich została zakopana w hermetycznych, wodoodpornych pojemnikach) i zaczął je znów rozpowszechniać poprzez publikacje i wystawy. Tym niemniej część negatywów trzeba uznać za zaginione, ponieważ po deportacji Ericha Salomona z Holandii zgodnie z panującymi wówczas zwyczajami całe wyposażenie jego domu zarekwirowano i przetransportowano do Niemiec.
Jak wiadomo fotografie reagują na światło, niekorzystne temperatury i wilgotność powietrza co najmniej z taką samą wrażliwością jak akwarele i rysunki. Dlatego też nikt nie może wziąć odpowiedzialność za wysyłanie oryginalnych zdjęć w długie podróże związane z wystawami. Jednak dzięki zastosowaniu specjalnych technik archiwum negatywów Ericha Salomona umożliwia nam przygotowanie trwałych odbitek na wędrowne ekspozycje. Temu zadaniu poświęcił się z całym swym rzemieślniczym kunsztem i zamiłowaniem fotograf Markus Hawlik, za co mu serdecznie dziękujemy.
Na nasze wyraźne życzenie retusze odbitek wykonywane są niezwykle oszczędnie, to jest tylko w tych przypadkach, kiedy na przykład uszkodzenie negatywu narusza sama substancję fotografii. Uważamy, że powinno się pokazywać zdjęcia tak, żeby nie wyglądały one jak pierwszej świeżości reprinty, lecz by wyzierała spoza nich takie odrobina historii samego archiwum.
Goście wystawy, którzy choć trochę orientują się w historii fotografii, znajdą tu niejedno znane, ba, nawet słynne zdjęcie. Ale jest też kilka takich fotografii, które całkowicie zaskoczą nawet znawców, pokazujemy je bowiem tutaj po raz pierwszy. Chodzi tu o przykłady wybrane spośród siedmiu tysięcy zdjęć zrobionych aparatem Leica, które od 1983 roku opracowuje laboratorium fotograficzne Landesbildstelle Berlin. Chcemy tu podziękować jego pracownikom, którym powierzono tą odpowiedzialną i żmudną pracę za rzetelna, cierpliwą i pelną zaangażowania pomoc w udostępnianiu archiwum Ericha Salomona; na równie serdeczne słowa podziękowania zasługują pracownicy Archiwum Fotografii Pruskich Dóbr Kultury, którzy zajmują się tą kolekcja. W szczególny sposób dziękujemy także panu Peterowi Hunterowi-Salomonowi, który zawsze chętnie przyjeżdża na spotkania robocze do Berlina i wspiera nas swa ogromna wiedza. Dziękujemy mu też za tekst wstępu, podpisy pod zdjęciami i krótką biografię w językach angielskim i niemieckim. Do powstania wystawy i katalogu przyczyniły się pytania, kierowane z krajów europejskich i z Ameryki do nas i do Instytutu Goethego, o wystawę twórczości fotograficznej Ericha Salomona. Instytut Goethego natychmiast podchwycił tę inicjatywę i tak doszło do bezproblemowej i miłej współpracy, za którą pragniemy podziękować pracownikom Centrali Instytutu w Monachium. Dzięki temu zaistniała możliwość udostępnienia szerokiej publiczność prac, naleących do naszych najcenniejszych zbiorów.
Fotografie Ericha Salomona mogą być nie tylko źródłem przeżyć estetycznych, lecz także skłaniając do refleksji: jak to możliwe, że po czasach, w których nawet politycy wyglądali jak kulturalni obywatele, nastąpił faszyzm i wojna §światowa.
Janos Frecot Kurator Zbiorów Fotograficznych Wystawa w Małej Galerii GTF przy ul Chrobrego 4
WYSTAWA FOTOGRAFII STUDENTÓW ASP w Poznaniu
Wystawa w sali BWA przy ul. Pomorskiej 73
Pracownia Fotografii Intermedialnej: prowadzący ad Krzysztof J. Baranowski
Magdalena Dąbek-Makowska – „Podejrzane…” (fotografia otworkowa)
Anna Domańska – „XXX”
Agnieszka Dróżdż – „Cień 1” (technika własna)
Igor Giewalnowski – „Słodkie Dziurki” (fotografia otworkowa)
Waldemar Jamroszczyk – „Patiomkiny”
Grzegorz Januszczyk
Izabela Jaroszewska – „Książka dla Marqueza”
Barbara Kałembasiak – „XXX”
Izabela Królik – „Geometria pejzażu”
Paweł Kula – „Jedzie rowerek na spacerek” (monotypia)
Ewa Kulesza – „Plany” (technika własna)
Dariusz Liszewski – „XXX”
Tomasz Michalewski
Anna Młotowska – „Dla Ikara”, „Portret syntetyczny Roberta Mapplethorpa”
Krzysztof „Cyś” Nowak – „Jednoznaczność”
Wojciech Olech – „XXX”
Joanna Pawłowska – „XXX”
Weronika Piesik – „Miasto nocą” (fotografia otworkowa)
Agnieszka Serbińska
Konrad Smoleński – „XXX”
Marcin Szymkowiak – „XXX”
Jacek Witaliński – „XXX”
Automedializm
Jakub Bąkowski – „Wstęp do nawigacji” (2 książki)
Andrzej Dąbrowski – „Książka” (technika własna)
Artur Frankowski – „Kwantofon” (instalacja)
Magdalena Poprawska – „Fotograf”
Daniel Rumiencew – „Czajnik”
Pracownia Fotografii reklamowej ad. Andrzej Florkowski – autorzy: Daniel Dąbrowski, Alina Dziecielska, Marta Handschke, Małgorzata Kierczuk-Macieszko, Piotr Kozielczyk, Marcin Pawlik, Agnieszka Serbińska
Pracownia klasycznych tematów fotografii prof. Grzegorz Przyborek i as. Olaf Czyż – autorzy: Waldemar Jamroszczyk, Grzegorz Januszewski, Monika Kahl, Dariusz Liszewski, Tomasz Michalewski, Ann Młotowska, Wojciech Olech, Weronika Piesik, Weronika Płoszczyńska, Adrian Płólrolniczak, Renata Woroniecka, Małgorzata Sałyga, Marianna Skupny, Krystian Zoszczuk
Prowadzący: Piotr Wołyński – autorzy: Paweł Bownik, Małgorzata Kierczuk, Paweł Kula, Agnieszka Migalska, Barbara Muller, Agnieszka Noster, Katarzyna Nowakowska, Jakub Radoszewski, Mirosław Skrzypkowski, Konrad Smoleński, Michał Sobecki, Anna Sujka, Marcin Sylwańczyk, Mieczysław Szmańda, Tomasz Szewczyk, Andrzej Świętek, Adam Trela
Prowadzący: dr Marian Schmidt – autorzy: Monika Bronicka, Izabela Jaroszewska, Rafał Uniszewski
Prezentacje fotografii belgijskiej: Bernadr Vanpassel – „Kryzys przemysłu walońskiego od 1989r.”, Galeria RTSK – ul. Pomorska 73
Seminarium teoretyczne: „Obiektywność fotografii w dobie przetworzeń cyfrowych” prowadzący: Andrzej Saj red. naczelny pisma artystycznego „FORMAT” – sama audiowizualna Centrum Promocji „Stilon” S.A,