Konkursy fotograficzne są dobrą okazją, aby przekonać się jak w danym czasie wygląda powszechna recepcja fotografii. Trafiają tu prace ukazujące to, co interesuje fotoamatorów i jak korzystają oni z dostępnych technik obrazowania. Z drugiej strony często nadsyłają swoje prace osoby starające się opanować tę dziedzinę profesjonalnie, studenci szkół artystycznych, albo ci, którzy już funkcjonują jako fotografowie-artyści. Nie jest to jeszcze co prawda pełna konfrontacja wszystkich sposobów posługiwania się fotografią, ale przy ferowaniu ocen trzeba porównywać ze sobą dzieła bardzo odmienne w koncepcjach twórczych. Przeglądając realizacje w klasycznych technikach fotografii, dzieła wykonane na różnych podłożach, operujące językiem fotoreportażu, jak i przetwarzane komputerowo dla stworzenia wyobrażeniowych światów, jury poszukuje przede wszystkim dobrze skonstruowanej wypowiedzi świadczącej o wykrystalizowanej indywidualności autora. Trzeba pogodzić się z tym, że powszechne myślenie o fotografii przybiera coraz swobodniejszą formę, a z drugiej strony widać, że myślenie to jest coraz bardziej uwarunkowane tym, jak funkcjonują obrazy w masowych mediach. Najczęściej jest to strategia uwodzenia wizualną atrakcyjnością, podczas gdy krytyczna analiza środków przekazu nie jest obecnie czymś pociągającym. Ciekawe czy sprawdzi się teza Vilema Flussera, który dwie dekady temu (w książce “Ku filozofii fotografii”) prognozował, że jedyną możliwością wyzwolenia się jednostek spod dyktatu stechnicyzowanego świata jest demaskowanie estetycznych recept jakich ten świat dostarcza. Być może jednak okaże się, że sfera emocjonalna uwalniana w aktualnej różnorodności estetyki także otwiera wiele możliwości.
W tym roku nie było tak dobrej realizacji w typie fotoreportażu jak ta, która wygrała w poprzedniej edycji Konfrontacji, ale pojawiły się bardzo ciekawe prace o charakterze inscenizacji. Pierwszą nagrodę zdobyła Katarzyna Kostrzewa, której cykl przedstawiający zanurzone w wodzie modelki uwiódł jury znakomitym wyczuciem barwy i oniryczną ekspresją form przedstawionych na przeźroczystych foliach. Drugą nagrodę zdobyła praca Arkadiusza Piętaka, nie ustępująca poziomem pierwszej, chociaż bardzo odmienna. Poprzez pięć autoportretów autor wyraził złożoną egzystencjalną refleksję, nadając jej imponujący wizualny wyraz. Trzecią nagrodę zdobył cykl “uczłowieczonych” przydrożnych kamieni Magdaleny Kulawiak, dowcipny i oszczędny w środkach. Wyróżniona praca Daniela Adamskiego to z kolei rodzaj publicystycznego żartu w kontekście aktualnych problemów polityki. Jak zwykle problemem dla wielu autorów było stworzenie logicznego i kreatywnego zestawu, co jest regulaminowym wymogiem. Być może warto się zastanowić nad jego uelastycznieniem. Idea zestawów, która wywodzi się z lat 1970-tych i wspierała wówczas przełamywanie formalnych konwencji w fotografii artystycznej, nie pełni już takiej funkcji. Otwartość formuły fotografii nie ma dzisiaj właściwie żadnego limitu. Narracyjność i seryjność może się przejawiać w inny sposób niż zestaw 3-5 fotografii, a wiele prac nie wymaga przestrzennego rozwinięcia. Z pewnością prace, które reprezentują wyższą świadomość przekazu istotnych treści, będą i tak zauważane, a dobrze zrobiony zestaw raczej przewyższy pojedynczy obraz.
Adam Sobota
OGÓLNOPOLSKA WYSTAWA FOTOGRAFII “KONFRONTACJE 2006”
Otwarcie wystawy 6 maja 2006r o godz.17:00 w salach Miejskiego Ośrodka Sztuki przy ul. Pomorskiej 73 w Gorzowie Wlkp.
Jury w składzie:
Jerzy Lewczyński – Rada Artystyczna ZPAF – Gliwice
Władysława Nowogórska – ZPAF -Gorzów Wlkp.
Adam Sobota – Muzeum Narodowe – Wrocław
Ryszard Dąbrowski -ZPAF- Berlin
Janusz Nowacki – ZPAF – Poznań Rada Artystyczna ZPAF
Ireneusz Zjeżdżałka – ZPAF – Września – red. naczelny kwartalnika Fotografia
Waldemar Śliwczyński – ZPAF – Września wydawca kwartalnika Fotografia
Maciej Szymanowicz – ZPAF UAM Poznań
Marian Łazarski – ZPAF – Gorzów Wlkp. – sekretarz
1 kwietnia 2006r po obejrzeniu 200 zestawów 757 zdjęć 118 autorów Jury zakwalifikowało do wystawy 64 zestawy, 223 zdjęcia 55 autorów. Spośród zakwalifikowanych zestawów zdjęć przyznało nagrody i wyróżnienia zgodnie z regulaminem następującym autorom:
I nagroda – Katarzyna Kostrzewa z Łodzi za zestaw 4 zdj. “Sennennes”
II nagroda – Arkadiusz Piętak ze Szczecina za zestaw 5 zdj. “Sekretny świat Arkadiusza P”
III nagroda – Magdalena Kulawiak z Ostrzeszowa za zestaw 4 zdj. “Przydrożni świadkowie”
Wyróżnienie – Daniel Adamski z Gorzowa Wlkp. za zestaw 3 zdj. “Prawo i Miłość”
Dyplom Honorowy Rady Artystycznej ZPAF – Krzysztof Pniok z Tychów za zestaw 3 zdj. “Zakazy”
Redakcja kwartalnika Fotografia w nagrodę opublikuje prace z wystawy Anny Marii Imieli z Wrocławia “Modne rany”.
Nagroda rzeczowa Jury ufundowana przez Ryszarda Dąbrowskiego przyznana Bogdanowi Sałacińskiemu za zestaw 3 zdj. “Wieś”
Spis autorów i zdjęć wystawy “Konfrontacje 2006”
Daniel Piotr Adamski – Gorzów Wlkp. – 3 zdj. “Prawo i Miłość”- wyróżnienie
Hubert Banaszkiewicz – Międzyrzecz – 4 zdj. “Świat równoległy – pensjonariusze DPS Jasieniec”
Jerzy Chaberek – Łomża – 5 zdj. “Nieobecni”
Grzegorz Dąbroś – Kraków – 3 zdj. “Kolory nadziei”
Magdalena Dębińska – Warszawa – 3 zdj. “xxx”
Tomasz Dobiszewski – Bydgoszcz – 4 zdj. “Palingenesis”, 3 zdj. “Forma nova”
Arkadiusz Dziczek – Szczytno – 3 zdj. “Interklasa”, 3 zdj. “Szkoła po tybetańsku”
Marcin Giba – Radlin – 3 zdj. “Pod powiekami”
Ewelina Gmerek – Szczawno Zdrój – 4 zdj. “Bezkres”
Andrzej “Graba” Grabowiecki – Szczecin – 3 zdj. “Moja mała firma”, 4 zdj. “Morskie opowieści”, 3 zdj. “Układ scalony polskiej fotografii”, 3 zdj. “Grzech konsumpcji“
Wanda Hansen – Warszawa – 3 zdj. “W porcie”
Marzena Huculak – Olsztyn – 3 zdj. “Miejsca II”
Anna Imiela – Wrocław – 4 zdj. “Dziennik fantasmagoryczny”, 3 zdj. “Modne rany” – publikacja w kw. “Fotografia”
Natalia Jagodzińska – Kraków – 3 zdj. “Martwe natury”
Marcin Jastrzębski – Lublin – 4 zdj. “Fotoabstarkcje”
Magdalena Kacperska – Szczecin – 3 zdj. “Narodzin akt”
Marcin Kaliński – Gdańsk – 4 zdj. “Homo Dei – polskie religie cz. l”, 4 zdj. ” Homo Dei – polskie religie cz.II”
Mateusz Kawa – Trzcianka – 5 zdj. “Moje miejsce na Ziemi”
Anna Kędziora – Konin – 4 zdj. “Wizyta”
Katarzyna Kłudczyńska – Słupno – 6 zdj. “Agnieszka”
Marek Koprowski – Piechowice – 3 zdj. “Portret miasta”
Małgorzata Grażyna Korpikiewicz – Dąbrowa Górnicza – 4 zdj. “Ginący świat starych kamienic”
Katarzyna Kostrzewa – Łódź – 4 zdj. “Sennennes” – I nagroda
Karol Kowalski – Kielce – 3 zdj. “Trzy kobiety”
Dawid Krzysteczko – Świętochłowice – 3 zdj. “Nieświadom, całości ulega”
Cezary Z. Kubiak – Toruń – 4 zdj. “Wskrzeszenie”
Magdalena Kulawiak – Ostrzeszów – 4 zdj. “Przydrożni świadkowie”- III nagroda
Andrzej Kruszewski – Nowa Sól – 3 zdj. “Oko”
Dariusz Latocha – Wrocław – 4 zdj. “Sen o miejscu”
Rafał Malcharek – Gdańsk – 3 zdj. “Akt”
Mariusz Paweł Mazur – Lublin – 3 zdj. “Egzystencje”
Beata Mendrek – Katowice – 3 zdj. “Medytacje” , 5 zdj. “Poszukiwanie”
Maciej Niesłony – Chorzów – 3 zdj. “Krzysztof Ginter – poeta”
Łukasz Niewiadomski – Gliwice – 3 zdj. “Autoportret”
Paweł Olearka – Rzeszów – 4 zdj. “Animals”
Maciej Pachowicz – Poznań – 4 zdj. “Czerwony fotel”
Adam Pańczuk – Biała Podlaska – 5 zdj. “Sceny rodzajowe z życia wsi”, 3 zdj. “Czekając na…”
Arkadiusz Piętak – Szczecin – 5 zdj. “Sekretny świat Arkadiusza P ” – II nagroda
Krzysztof Pniok -Tychy – 3 zdj. “Zakazy” – Dyplom Honorowy Rady Artystycznej ZPAF
Aleksander Prugar – Ruda Śląska – 4 zdj. “Dwa światy”
Piotr Rosiński – Łódź – 3 zdj. “Moje melancholie”
Justyna Soja-Sadowska – Końskie – 3 zdj. “Maleniec”
Bogdan Sałaciński – Łódź – 3 zdj. “Wieś”- nagroda Jury
Patrik Skonieczny – Łódź – 3 zdj. “Oslo 1”
Piotr Słowiański – Ząbki – 3 zdj. “Duchy Lubelszczyzny”
Ewa Sobiecka – Poznań – 3 zdj. “Trzy deszcze”
Michał Sosna – Gliwice – 3 zdj. “xxx”
Zbigniew Stefaniak – Żary – 3 zdj. “xxx”
Sławomir Szulc – Łódź – 3 zdj. “Spacery”
Bolesław Uryn – Olsztyn – 3 zdj. “Mongolia/lamaizm buddyjski AD2005”
Marta Wołosz – Warszawa – 3 zdj. “Stan snu”
Piotr Zabłocki – Gdańsk – 4 zdj. “Ucieczka z materii”
Piotr Zatorski – Będzin – 3 zdj. “Rurociąg”
Teresa Zielińska – Wrocław – 4 zdj. “Tancerka”
Stanisław Zeszut – Łomża – 3 zdj. “Ślady czasu”
Katarzyna Kostrzewa – “Sennennes” – I nagroda
Arkadiusz Piętak – “Sekretny świat Arkadiusza P.” – II nagroda
Magdalena Kulawiak – “Przydrożni świadkowie” – III nagroda
Daniel Adamski – “Prawo i Miłość” – wyróżnienie
Co wyniknęło z konfrontacji w latach 90.?
W pierwszej połowie lat 90. na Konfrontacjach Fotograficznych w Gorzowie pojawiło się wiele znaczących postaci dla całości przemian, jakie następowały w tym czasie na mapie polskiej fotografii artystycznej. Sądzę, że także później pojawili się istotni twórcy, choć niekoniecznie bywali nagradzani. Wielokrotnie nagradzani byli: Stanisław Woś, Tomasz Michałowski, Radosław Krupiński, przedstawiciele działającego w Suwałkach PAcamera Clubu. Stanisław Woś pokazał, jak można odwoływać się do swych zainteresowań graficznych i malarskich będąc fotografem po studiach na PWSSP (obecnie ASP). Stworzył określony nurt, do którego nawiązuje wielu młodych adeptów sztuki fotograficznej, jak np. bardzo uzdolniony Leszek Żurek. Woś stworzył przekonujące prace o charakterze religijnym oraz będące połączeniem figuracji i abstrakcji. Tomasz Michałowski w bardzo udany sposób realizował się za pomocą obrazu teatralnego. Interesował go nie status ponadczasowej abstrakcji (Woś), ale poszukiwanie żywego aspektu mitu religijnego Radosław Krupiński poszukiwał pierwotnych znaków i znaczeń. Podobnie jak Woś tworzył prace unikatowe, ale o zdecydowanie bardziej piktorialnym wyrazie Leszek Wesołowski reprezentował ASP w Poznaniu, której był studentem ok. połowy lat 90., a potem stał się wykładowcą. Interesowały go realizacje o zdecydowanej plastycznej formie i intermedialnym przesłaniu (“fotografia inscenizowana”, tzw. zapisy światłem, drapanie na negatywie). Później poszedł w stronę prac o reklamowym znaczeniu, gdyż takie były od początku jego zainteresowania.
Lech Polcyn (ASP w Krakowie, wówczas wykładowca) pokazywał prace, które nawiązując do twórczości Zbigniewa Łagockiego, wywodziły się z niej. Widać to było w mocno erotycznych, ale bardzo subtelnych aktach, oraz w pracach o bardziej rozbudowanej strukturze i inscenizacyjnym przesłaniu. Prace Agaty Pankiewicz (ASP w Krakowie, wykładowca), jakie pamiętam z konkursu, sprowadzały się do reklamowych portretów, które wydawały się otwierać nowe perspektywy przed polskim portretem i jednocześnie fotografią mody. Ale chyba tak się nie stało! Sławomir Sajkowski (wówczas student ASP w Poznaniu) był lepszym reporterem niż dokumentalistą, a z drugiej strony sprawnie realizował się w zakresie inscenizowanego portretu. Czy był to najlepszy czas dla konkursu w Gorzowie Wlkp.? Wiele na to wskazuje, choć nie jestem pewny, gdyż słabo znam jego historię z lat 70. Spośród osób przeze mnie wymienionych najpełniej zrealizował swe idee Woś, zaś największym niespełnionym talentem okazał się Michałowski, który pozostał przy zawodzie operatora filmowego.
Krzysztof Jurecki
Organizator XXXI Konfrontacji Fotograficznych: Gorzowskie Towarzystwo Fotograficzne, Związek Polskich Artystów Fotografików.
Kurator imprezy – Marian Łazarski
Opracowanie tekstów katalogu: Krzysztof Jurecki, Adam Sobota
Aranżacja wystawy: Władysława Nowogórska, Marian Łazarski
Otwarcie wystaw:
Ogólnopolska Wystawa Fotografii “Konfrontacje 2006” w salach Miejskiego Ośrodka Sztuki ul. Pomorska 73 w Gorzowie Wlkp – 6 maja 2006r. godz 17:00
“Fotografia z lat 90 na Konfrontacjach” – Mała Galeria GTF, Chrobrego 4 w Gorzowie Wlkp, 6 maja 2006r. o godz. 17:00
“Trendy w fotografii artystycznej” – Seminarium teoretyczne w sali audiowizualnej MOS o godz. 18:15 na temat obecnej sytuacji i trendow w fotografii artystycznej, ktore poprowadzi dr Maciej Szymanowicz, dr Adam Sobota, Krzysztof Jurecki z udziałem Jerzego Lewczyńskiego i innych
Wydawca: Gorzowskie Towarzystwo Fotograficzne
Opracowanie graficzne katalogu: Marian Łazarski
Foto skład i druk: ZUP “DRUK” Jan Kuźma
ISBN 83-918436-8-8
